بسیاری از مردم، اغلب در مورد تفاوت بین روابط عمومی، بازاریابی و تبلیغات سردرگم میشوند. حتی برخی از افرادی که با متخصصان، در هر سه زمینه کار میکنند، احساس میکنند که هر سه، هدف یکسانی را دنبال میکنند و اجازه میدهند، یک مفهوم با نامهای مختلف دیده شود. اما در واقعیت، تمامی این کلمات، مفاهیم متفاوتی دارند که مکمل یکدیگر هستند. در حقیقت مفهوم روابط عمومی، به این شرح است: فرایند ارتباط استراتژیک که روابط سودمند متقابل، بین سازمانها و مردم، ایجاد میکند. روابط عمومی بر آگاهی دادن به مردم، در مورد یک محصول، سازمان یا حتی دولت است تا آنها بتوانند درک خوبی از این مفاهیم داشته باشند. سالانه در تاریخ ۱۷ مه، برابر با ۲۷ اردیبهشت، بهعنوان روز روابط عمومی شناخته میشود که در این روز، برای فعالان حوزه روابط عمومی، از سال ۱۹۶۹، جشن گرفته میشود.
روابط عمومی چیست؟
روابط عمومی، مجموعهای از تکنیکها و استراتژیهای مرتبط با مدیریت، مانند: انتشار اطلاعات افراد یا شرکتها به مردم و بهویژه رسانهها است. هدف اصلی اطلاعرسانی در مورد اخبار یا رویدادهای مهم شرکت، حفظ تصویر برند و تغییر جهت مثبت رویدادهای منفی، برای بهحداقلرساندن پیامدهای آنها است. روابط عمومی، میتواند به شکل بیانیههای مطبوعاتی شرکت، کنفرانسهای مطبوعاتی، مصاحبه با خبرنگاران، پستها در شبکههای اجتماعی یا جاهای دیگر باشد.
هر شخص یا نهادی که بهصورت عمومی فعالیت میکند، با افشای اطلاعات مربوط به خود یا فعالیتهای خود مواجه میشود. اگرچه روابط عمومی، برای خود یک صنعت است، اما هر تلاشی برای ارائه خود، به شیوهای خاص به دیگران، میتواند نوعی روابط عمومی، تلقی شود.
روابط عمومی در حقیقت، حرفهای است که نیازمند مهارت، دانش و فداکاری غیرقابلانکار کسانی است که در این زمینه، کار میکنند. در روابط عمومی، احساسات و منطق، با موفقیت آمیخته میشود و میتواند، برای افراد مختلف، چالشبرانگیز باشد.
این رشته، بهصورت سالانه، به رشد خود ادامه میدهد تا جایی که امروزه، در سراسر جهان، میلیونها شغل با عنوان کارشناس روابط عمومی، ایجاد شده و در روز روابط عمومی نیز، از فعالان این حوزه، تقدیر و تشکر میشود.
تاریخچه روابط عمومی
آیا تاریخچه روابط عمومی را میدانید؟ شاید برایتان جالب باشد که بدانید، روابط عمومی، قرنهاست که وجود دارد! از مصریان باستان تا قرونوسطی، مردم از دستگاهها و کانالهایی، برای انتقال اطلاعات مهم به یکدیگر و آگاه ساختن دیگران، استفاده میکردند. این روشهای ارتباطی، به شکلگیری آنچه امروز بهعنوان روابط عمومی میشناسیم کمک کرد.
اگرچه همچنان، در خصوص بنیانگذار اصلی روابط عمومی، بحث و اختلافنظر وجود دارد، اما روابط عمومی، ابتدا بهعنوان راهی برای مدیریت و دستکاری افکار عمومی، از طریق جامعهشناسی و روانشناسی جمعیت، عمل کرد و بهعنوان تبلیغات مورد انتقاد قرار گرفت.
پس از اختراع دستگاه چاپ، تبلیغات بسیار رایج شد. این امر، به افراد برجسته اجازه میداد، تا اطلاعات را به توده مردم، انتقال دهند و بر آنها تأثیر بگذارند تا خود را به شیوهای خاص ببینند. زمانی که بسیاری از کشورها به دموکراسی تبدیل شدند و شهروندان حق رأی در انتخابات دولتی داشتند، این ابزار، کاربرد بسیاری داشت و افراد زیادی، از روابط عمومی برای حمایت از اهداف مختلف، استفاده کردند.
روز روابط عمومی در ایران
جایگاه روابط عمومی در عصر ارتباطات و زمانی که اطلاعات در تمامی زمینهها پیشرو است، به عملکرد سازمانها، ادارات و شرکتها و هماهنگی آنها در زمینهها و فعالیتهای ویژه، برای اجرای روابط عمومی، بستگی مضاعف دارد.
روز روابط عمومی در ایران، مصادف با تأسیس گروه بینالمللی تلگراف است که در سال ۱۸۶۵، برای ترویج روشهای ارتباطی اضطراری ایجاد شد و در حال حاضر در همه اشکال ارتباطی، وجود دارد. یکی از اهداف روز جهانی روابط عمومی، کمک به مردم، برای آگاهی بیشتر، از فرصتهایی است که فناوری فراهم میکند و توجه بیشتری به اینترنت و سایر فناوریهای اطلاعات و ارتباطات داشته باشند.

در کشور ما همچنین از این روز، برای بهبود اقتصاد و جامعه خود و یافتن راههایی برای گسترش ارتباطات دیجیتال، استفاده میشود. در تقویم شمسی، روز روابط عمومی، مصادف با ۲۷ اردیبهشت هرسال است.
چرا سازمانها به روابط عمومی نیاز دارند؟
روابط عمومی (Public Relations) یکی از ستونهای اساسی موفقیت هر سازمان است و نقشی کلیدی در برقراری ارتباط موثر با مخاطبان ایفا میکند. روابط عمومی ابزاری حیاتی برای افزایش شناخت عمومی، تقویت اعتبار و ایجاد تعامل موثر است. بدون روابط عمومی، سازمانها نمیتوانند پیامهای خود را به درستی انتقال دهند و در دنیای رقابتی امروز جایگاه خود را حفظ کنند.
در ادامه، سه دلیل اصلی برای نیاز سازمانها به روابط عمومی بررسی میشود:
ایجاد آگاهی عمومی
یکی از اهداف اصلی روابط عمومی، افزایش آگاهی عمومی در مورد سازمان، محصولات و خدمات آن است. روابط عمومی از طریق ابزارهایی مانند بیانیههای مطبوعاتی، شبکههای اجتماعی، کمپینهای تبلیغاتی و رویدادهای عمومی، آگاهی مخاطبان را نسبت به محصول، خدمات و یا موضوعی آگاه میکنند. این عمل میتوان ایجاد آگاهی میتواند موجب افزایش فروش، اعتماد مشتریان و حتی جذب سرمایهگذاران شود.
به عنوان مثال، یک شرکت نوپا میتواند با استفاده از روابط عمومی، مخاطبان خود را با مأموریت و ارزشهای برند آشنا کند و آنها را به مشتریان وفادار تبدیل کند.
حفظ وجهه و اعتبار برند
سازمانها به کمک روابط عمومی میتوانند تصویر مثبت و اعتبار برند خود را در میان مخاطبان حفظ کنند. اما چرا این تصور اهمیت دارد؟ تصویر مثبت برند، مشتریان را جذب میکند و آنها را به تعامل پایدار ترغیب مینماید. در مواقع بحران، نظارت فعال بر رسانهها و مدیریت صحیح شایعات ضروری است.
مثلاً زمانی که یک شرکت بزرگ با اتهاماتی مواجه میشود، تیم روابط عمومی باید فوراً اقدام کند و از طریق توضیحات شفاف و مستند، از برند دفاع کند.
تعامل با مخاطبان هدف
روابط عمومی پلی است میان سازمان و مخاطبان. با استفاده از شبکههای اجتماعی، ایمیل مارکتینگ و نظرخواهیهای آنلاین، سازمان میتواند ارتباط مستقیم و دوطرفه با مشتریان ایجاد کند. این تعامل باعث میشود تا سازمان نیازها و خواستههای مخاطبان را بهتر درک کند و خدمات بهتری ارائه دهد.
اخلاق حرفهای در روابط عمومی
اخلاق حرفهای در روابط عمومی یکی از اصول بنیادین برای حفظ اعتماد و تعامل مؤثر میان سازمانها و مخاطبان است. یکی از جنبههای کلیدی اخلاق حرفهای در این حوزه، شفافیت در اطلاعرسانی است. روابط عمومی باید اطلاعات را به گونهای منتقل کند که مخاطب بتواند بهراحتی به آن اعتماد کند. اطلاعات تحریفشده یا ناقص، بهجای جلب اعتماد، باعث ایجاد بیاعتمادی و آسیب به اعتبار سازمان میشود.

علاوه بر شفافیت، رعایت اصول اخلاقی مانند حفظ حریم خصوصی، احترام به حقوق مخاطبان و اجتناب از استفاده از تکنیکهای گمراهکننده، در روابط عمومی حیاتی است. روابط عمومی نباید از روشهایی مانند ارائه اطلاعات مبهم یا بازی با احساسات مخاطب برای پیشبرد اهداف سازمان استفاده کند.
در نهایت، صداقت و احترام به مخاطب بهعنوان محورهای اصلی اخلاق حرفهای در روابط عمومی شناخته میشوند. هر پیامی که از سوی یک سازمان ارسال میشود باید با احترام به هوش، ارزشها و نیازهای مخاطب تهیه شده باشد. برخورد صادقانه با چالشها و حتی اشتباهات، نشاندهنده تعهد سازمان به اصول اخلاقی است و میتواند جایگاه آن را در نظر مخاطبان ارتقا دهد.
آینده روابط عمومی
آینده روابط عمومی با پیشرفتهای فناوری و تغییرات اجتماعی، وارد دورهای جدید و پویا میشود. روندهای نوظهور مانند افزایش استفاده از هوش مصنوعی، تحلیل دادهها، و رسانههای دیجیتال تأثیرات قابلتوجهی بر این حوزه دارند. بهعنوانمثال، هوش مصنوعی میتواند فرآیندهایی مانند مدیریت کمپینها، تجزیهوتحلیل احساسات مخاطبان، و حتی ایجاد محتوا را بهبود بخشد. این فناوری امکان شخصیسازی پیامها و تعامل دقیقتر با گروههای مخاطب را فراهم میکند. درعینحال، پیشرفتهای فناوری مانند واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) نیز میتوانند تجربههای تعاملی نوینی ایجاد کنند و برندها را به شکل خلاقانهتری به مخاطبان نزدیک کنند.
چشمانداز آینده روابط عمومی همچنین شامل تغییرات فرهنگی و انتظارات جدید مخاطبان است. سازمانها باید به سمت شفافیت بیشتر، مسئولیتپذیری اجتماعی، و ارتباطات انسانیتر حرکت کنند. مخاطبان امروزی، آگاهتر از گذشته، از برندها انتظار دارند که ارزشهای اخلاقی و اجتماعی خود را به نمایش بگذارند. در این میان، تحلیل دادههای بزرگ (Big Data) به سازمانها کمک میکند تا نیازهای دقیق مخاطبان خود را بهتر درک کنند و استراتژیهای مناسبی اتخاذ نمایند. به این ترتیب، روابط عمومی در آینده نهتنها بهعنوان یک ابزار اطلاعرسانی بلکه بهعنوان یک عامل کلیدی برای ساختن اعتماد و تقویت روابط پایدار بین برند و مخاطبان شناخته خواهد شد.
چرا باید از متخصصان روابط عمومی تقدیر کرد؟
متخصصان روابط عمومی نقش حیاتی در مدیریت تصویر و اعتبار سازمانها دارند و از این رو، شایسته تقدیر و ارزشگذاری هستند. یکی از مهمترین دلایل این اهمیت، توانایی آنها در مدیریت بحرانها است. در مواقعی که سازمانها با چالشهای جدی مواجه میشوند، متخصصان روابط عمومی با استراتژیهای دقیق و ارتباطات شفاف میتوانند بحران را کنترل کرده و از آسیب به وجهه سازمان جلوگیری کنند.
علاوه بر این، خلاقیت متخصصان روابط عمومی در طراحی و اجرای کمپینهای نوآورانه نیز نقش کلیدی در موفقیت سازمانها ایفا میکند. آنها با درک عمیق از مخاطبان و استفاده از ابزارهای متنوع رسانهای، پیامهای مؤثری خلق میکنند که تأثیر عمیقی بر جامعه میگذارد.

در نهایت، متخصصان روابط عمومی با ایجاد و حفظ روابط داخلی و خارجی مؤثر، سازمانها را در مسیر رشد و توسعه همراهی میکنند. از ارتباط با رسانهها گرفته تا برقراری تعاملات سازنده درونسازمانی، تمامی این فعالیتها نیازمند مهارتهای بالا و تعهد حرفهای است. تقدیر از این متخصصان، تأکیدی بر ارزشگذاری به نقش آنها در پیشبرد اهداف سازمانی است.
دیدگاهتان را بنویسید