مسئولیت اجتماعی شرکت چیست (CSR): چگونه سازمان مسئول باشیم؟

آیا می‌دانید مسئولیت اجتماعی چیست؟ شرکت‌ها و سازمان‌ها در قبال جامعه خود چه مسئولیتی دارند؟ ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) کدام‌ها هستند؟ با اینکه تمامی شرکت‌ها و سازمان‌ها به دنبال رسیدن به اهداف خود و کسب درآمد بیشتر هستند، اما تمامی آنها باید به ابعاد دیگر فعالیت خود توجه ویژه‌ای داشته باشند. مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها از آن دسته مسائل بسیار مهمی است که به‌صورت مستقیم روی فعالیت‌های شرکت یا سازمان تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین باید در حوزه فعالیت خود، آشنایی کاملی با مسئولیت‌های اجتماعی و ابعاد مختلف آن داشته باشید.

پیاده سازی مسئولیت اجتماعی بستگی به حوزه فعالیت شما دارد، اما به‌طورکلی باید اصول آن را به‌صورت جامع بدانید تا در هریک از حوزه‌ها بتوانید آنها را پیاده کنید. اگر قصد دارید شرکت یا سازمان خاصی را راه‌اندازی کنید، قطعاً این مقاله تأثیر زیادی در دانش مدیریتی شما خواهد داشت. ما در این مطلب قصد داریم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و سازمان‌ها را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم تا اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

مسئولیت اجتماعی چیست؟

مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها چیست؟ این سوال یکی از مهم‌‌ترین سوالاتی است که به‌عنوان مدیر یک سازمان یا شرکت به آن جواب دهید. درواقع، اگر با مسئولیت‌های اجتماعی شرکت خود آشنا نباشید، در بسیاری از حوزه‌های کاری خود با مشکل مواجه می‌شوید.
مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) یا همان Corporate Social Responsibility به سیاست‌ها و استراتژی‌های شرکت در قبال مردم جامعه گفته می‌شود؛ یعنی تمامی شرکت‌ها موظف هستند که در کنار پیشرفت خود، منافع تمام مردم و بازار هدف خود را در نظر داشته باشند.

تمامی شرکت‌ها به دنبال منافع خود در بازارهای مالی مختلف هستند تا علاوه بر افزایش قدرت برندینگ خود، بتوانند درآمد بیشتری کسب کنند. با اینکه رسیدن به منافع اولین هدف تمام شرکت‌ها و سازمان‌ها است، اما در کنار آن باید منافع جامعه را در نظر بگیرند.
نکته بسیار مهمی که باید درباره مسئولیت اجتماعی تمام شرکت‌ها بدانید این است که مفهوم کلی مسئولیت اجتماعی گسترده بوده و براساس نوع شرکت و زمینه فعالیت آن به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود. تقریباً تمامی دسته‌های مختلف مسئولیت اجتماعی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا ارتباط بین کارمند و کارفرما را تقویت کرده و رابطه خود را با جهان پیرامون خود بهتر کنند.

چرا مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) اهمیت زیادی دارد؟

درنظر گرفتن مسئولیت اجتماعی و منفعت عمومی توسط شرکت‌ها اهمیت بسیار زیادی داشته و اجرای بهتر آن باعث پیشرفت شرکت در تمام زمینه‌ها خواهد شد. امروزه با افزایش آگاهی افراد، مدیران شرکت‌ها به تمامی جزئیات دقت خواهند کرد تا اعتبار و ارزش خود را در نزد مخاطبان پایین نیاورند.
بدون شک شرکت یا سازمانی که تعهدات اجتماعی و زیست محیطی را نادیده می‌گیرد، در زمان کوتاهی اعتبار خود را در جامعه از دست خواهد داد. مواردی که در ادامه معرفی می‌کنیم، دلایلی هستند که اهمیت اجرای مسئولیت اجتماعی را بالا می‌برند:

بهبود وجهه عمومی شرکت یا سازمان

تمامی مدیران شرکت‌ها و سازمان‌ها به‌خوبی می‌دانند که برای رسیدن به اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت خود، به نگرش مثبت جامعه و مشتریان خود نیاز دارند. برای اینکه بتوانید نگرش مثبت مخاطبان خود را به دست بیاورید، در مرحله اول باید کیفیت محصولات و یا خدمات خود را به نسبت هزینه دریافت شده از مشتری بالا ببرند. هنگامی که مشتری از خرید خود رضایت کامل را داشته باشد، قطعاً نگرش مثبتی نسبت به شرکت پیدا می‌کند.

در مرحله دوم، شرکت یا سازمان باید پشتیبانی قوی و به‌موقعی را به مشتریان ارائه کنند. این اقدام مهم، بیانگر این است که شرکت شما اهمیت زیادی به مشتریان داده و مسئولیت خود بابت رفع نیاز آنها را به‌خوبی انجام داده است. به‌طورکلی انجام تمامی مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها باعث افزایش اعتبار و وجه عمومی شرکت شما می‌شود.

بهبود حاشیه سود شرکت

هنگامی که شرکت شما مسئولیت‌های اجتماعی خود را به‌درستی انجام دهد، به‌صورت غیر مستقیم به مشتریان خود اعلام می‌کنید که در تجارت خود شیوه‌های اخلاقی را رعایت کرده و منافع آنها را در اولویت قرار داده‌اید. امروزه مشتریان شما علاوه بر منافع شخصی، توجه خاصی به مسائل محلی، ملی و حتی جهانی دارند. بدون شک این افراد تمام فعالیت‌های شما را در نظر داشته و بر طرق آنها تصمیم می‌گیرند که خرید خود را از طریق شما انجام دهند.
هنگامی که بتوانید تمام مسئولیت‌های اجتماعی شرکت را در قبال جامعه به‌خوبی انجام دهد، مشتریان شما روزبه‌روز بیشتر شده و در نهایت حاشیه سودتان به‌شدت بالا خواهد رفت.

افزایش دارایی شرکت

افراد جامعه تعریف مختلفی از دارایی دارند، اما دارایی زیاد از نظر مدیران حرفه‌ای، قدرت بالای برندینگ است. شما به‌عنوان یک مدیر حرفه‌ای باید سعی کنید با استراتژی و راهکارهای مختلف، اعتبار برند خود را در میان مشتریان و تمام مردم جامعه افزایش دهید.
برای افزایش قدرت برندینگ و شهرت آن، روش‌های مختلفی تعریف شده است، اما قطعاً بدون انجام مسئولیت‌های اجتماعی موفق به انجام آنها نمی‌شوید. درصورتی‌که در این راه موفق باشید، به‌راحتی برندینگ خود را قوی کرده و دارایی شرکت را به بهترین شکل افزایش می‌دهید.

انواع مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها

با اینکه مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) مهم‌ترین اصل برای رسیدن به موفقیت است، اما بیشتر افراد با این سوال مواجه می‌شوند که چگونه مسئولیت اجتماعی شرکت را انجام داده و در برابر مشتریان خود پاسخگو باشیم؟ مسئولیت اجتماعی csr انواع مختلفی دارد که شما باید بر اساس نوع شرکت و فعالیتی که در بازار دارید، آنها را اجرا کنید. انواع مسئولیت‌های اجتماعی سامان‌ها و شرکت‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

مسئولیت اجتماعی در حوزه اخلاقی

رعایت اصول اخلاقی در شرکت و دخیل دادن آنها در تمام استراتژی‌های اعمال شده باعث می‌شود که در زمان کمتری به اهداف خود برسید. برای اینکه مسئولیت اخلاقی را در شرکت خود حاکم کنید، در مرحله اول باید رفتار منصفانه‌ای با کارمندان، سرمایه‌گذاران و تأمین‌کننده‌ها داشته باشید. در مرحله دوم باید انصاف خود را به مشتریان نشان داده و با ارائه محصولات باکیفیت و مقرون‌به‌صرفه، تعهد اخلاقی خود را به آنها ثابت کنید.

مسئولیت اجتماعی در حوزه زیست محیطی

مسئولیت زیست محیطی یکی دیگر از انواع مسئولیت‌های اجتماعی است که تاثیر بسیار زیادی در افزایش اعتبار شرکت‌ها دارد. شرکت‌های معتبری که می‌خواهند بیشتر از پیش توجه افراد جامعه را به دست بیاورند، معمولاً در این حوزه‌ها وارد شده و بر اساس نوع فعالیت‌های خود، اقدامات خاصی برای سلامت محیط زیست انجام می‌دهند.

اقدامات مختلفی برای انجام مسئولیت‌های زیست محیطی وجود دارند که شما بسته به نوع فعالیت خود می‌توانید آنها را انجام دهید؛ برای مثال، شرکت سامسونگ در یک اقدام بسیار جالب، از تورهای ماهیگیری دور ریخته شده برای دستگاه‌های جدید گلکسی استفاده کرد تا کمک زیادی به سلامت محیط زیست کرده باشد. همچنین این شرکت در استارتاپ‌های حوزه صرفه‌جویی در مصرف آب و کاغذ سرمایه‌گذاری کرد تا مسئولیت زیست محیطی خود را بیشتر نشان دهد.

مسئولیت اجتماعی در حوزه بشر دوستانه

فعالیت‌های بشردوستانه از آن دسته فعالیت‌های اجتماعی است که تمام مردم جهان علاقه زیادی به آن نشان می‌دهند. معمولاً شرکت‌های معتبری که می‌خواهند با انجام این مسئولیت مهم و ارزشمند اعتبار خود را بالا ببرند، بخشی از درآمد خود را به انجام کارهای بشر دوستانه اختصاص می‌دهند.
ارائه امکانات پزشکی و آموزشی، کمک به بیماران خاص، تامین بودجه برنامه‌های آموزشی، کمک به موسسات خیریه و… از جمله اقداماتی است که شما می‌توانید با درآمد شرکت خود انجام داده و اعتبار شرکت را بالاتر ببرید.

مسئولیت اجتماعی در حوزه اقتصادی

مسئولیت‌ اجتماعی حوزه اقتصادی ازجمله ابتدایی‌ترین عوامل شکل‌گیری یک شرکت هستند که باید به بهترین شکل ممکن اجرا شوند. مسئولیت‌های این حوزه بیشتر برای جلب رضایت کارمندان، سهام‌داران و شرکای اقتصادی است. شما باید در این زمینه تعهد بالایی نشان دهید تا با پرداخت سود به سهام‌داران، پرداخت دستمزد کارکنان و… اعتماد تمامی آنها را به دست بیاورید.

مسئولیت اجتماعی در حوزه قانونی

تمام شرکت‌ها و سازمان‌ها موظف هستند که قوانین و مقررات تعیین شده را رعایت کرده و به قوانین وضع شده در شرکت پایبند باشند. برای اینکه بتوانید این مسئولیت‌ها را به بهترین شکل انجام داده و درگیر کارهای قانونی نشوید، باید همیشه و در هر شرایطی قوانین شرکت را رعایت کرده و به آن پایبند باشید.

انواع سطوح مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در سطوح مختلف هم دسته‌بندی شده‌اند تا بتوانید در هریک از این سطح‌ها، برنامه‌ریزی خاصی برای تعهدات اخلاقی، اقتصادی، قانونی و… انجام دهید. موارد زیر سطوح مختلف مسئولیت اجتماعی سازمان و شرکت‌های مختلف هستند:

• مسئولین اجتماعی شرکت در سطح سازمان‌ها که مربوط به مدیریت منابع انسانی، ایجاد شایستگی، شایسته سالاری و… می‌شود.
• مسئولیت اخلاقی در سطح ناحیه و منطقه که مربوط به خلاقیت، نوآوری و ایجاد برنامه‌های مختلف برای توسعه یادگیری می‌شود.
• مسئولیت اجتماعی در سطح ملی که تاثیر بسیار زیادی در عملکرد و اعتبار شرکت دارد. در این سطح باید روی مسئولیت‌های خاصی مانند منابع جدید برای اشتغال، تنظیم بازار نیروی انسانی، سازگاری، نوآوری و… تمرکز کنید.

مراحل اجرای مسئولیت‌های اجتماعی

برای اجرای مسئولیت‌های اجتماعی باید چند مرحله مختلف را پشت سر بگذارید تا در نهایت ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها را به‌خوبی پیاده سازی کنید. مواردی که در ادامه معرفی می‌کنیم، مهم‌ترین مراحل اجرای مسئولیت‌های اجتماعی هستند:

بررسی تلاش‌های فعلی

اگر تاکنون تلاشی برای اجرای مسئولیت‌های اجتماعی انجام نداده و یا به‌صورت ناآگاهانه در برخی از فعالیت‌ها شرکت کرده‌اید، ابتدا باید تلاش‌های فعلی را بررسی کنید. درصورتی‌که این فعالیت‌ها تاثیر خوبی روی محصولات و ارزش برندینگ شرکتتان داشته است، باید آنها را به بهترین شکل ادامه دهید. البته اگر احساس می‌کنید که باید در اقدامات خود تغییراتی ایجاد کنید، باید استراتژی‌های دیدی اضافه کنید.

تعریف اهداف مسئولیت‌های اجتماعی

در مرحله دوم باید تمام تلاش خود را به کار بگیرد تا به کمک مشاوران خود بهترین و مناسب‌ترین اهداف را برای اجرای مسئولیت‌های اجتماعی انتخاب کنید.

انتخاب اولویت‌های شرکت

برای اینکه در زمینه فعالیت خود مسئولیت‌های مختلف اجتماعی را اجرا کنید، انتخاب‌های بسیار زیادی خواهد داشت. طبیعتاً اجرای تمام این مسئولیت‌ها سخت بوده و باید برای بازدهی بیشتر، آنها را اولویت‌بندی کنید. استفاده از دانش خود و مشاوره‌های متخصصان به شما کمک خواهد کرد تا بهترین انتخاب‌ها را در اولویت قرار دهید.

ایجاد برنامه اقدام و پیگیری

در مرحله آخری برای مسئولیت‌های انتخاب شده یک برنامه‌ریزی عالی انتخاب کرده و طبی استراتژی‌های تعیین شده تمام آنها را به‌صورت گام‌به‌گام اجرا کنید.

مزایای اجرای مسئولیت‌های اجتماعی

اجرای مسئولیت‌ اجتماعی در سازمان مزایا مختلفی به همراه دارد؛ تمامی این مزایا در کنار هم باعث پیشرفت شرکت یا سازمان شده و در نهایت تمامی اهداف بلندمدت محقق می‌شوند. از جمله مهم‌ترین و اصلی‌ترین مزایای مسئولیت اجتماعی سازمان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مسئولیت‌پذیری برندها در برابر مسائل اجتماعی برای مشتریان و تمام افراد جامعه بسیار مهم است؛ بنابراین انجام مسئولیت‌های اجتماعی وفاداری آنها به برند شما را افزایش داده و در نهایت فروش محصولات و خدمات بیشتر خواهد شد.
• پایبندی شرکت شما به مسئولیت‌های اجتماعی باعث می‌شود که کارمندان دیدگاه بهتری به کسب‌وکارتان پیدا کرده و با تعهد بالاتری وظایف خود را انجام دهند.
• سرمایه‌گذاران همواره از شرکت‌ها و کسب‌وکارهایی حمایت می‌کنند که در قبال جامعه خود مسئولیت‌پذیری بیشتری دارند. اگر بتوانید در این زمینه عملکرد درخشانی ثبت کنید، سرمایه‌گذاران با اطمینان بیشتری روی پروژه شما سرمایه‌گذاری می‌کنند.
• بی‌توجهی به مسئولیت‌های اجتماعی باعث ایجاد مشکلات و چالش‌های خاصی برای شرکت شده و به احتمال زیاد از لحاظ مالی هم زیان‌هایی وارد می‌کنند. یکی دیگر از مزایای تعهد به مسئولیت‌های اجتماعی این است که موقعیت‌های مشکل ساز را کاهش می‌دهد.
• تعهد به مسئولیت‌ اجتماعی و اجرای آنها یک رویکرد عادی نیست که تمام افراد از پس آن بر بیایند. درصورتی‌که بتوانید در چند جهت مختلف این مسئولیت‌ها را انجام دهید، نسبت به رقبای خود برتری خاصی ایجاد می‌کنید.
• اجرای مسئولیت‌های اجتماعی بازتاب زیادی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی دارند. انجام این کار وجهه شرکت را در میان عموم مردم به شکل بسیار خوبی نشان داده و تعداد مشتریان را به‌شدت بالا خواهد برد.

نمونه‌های مختلف اجرای مسئولیت اجتماعی در سطح داخلی و خارجی

شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ ایرانی و خارجی توانسته‌اند تعهد بالایی در مسئولیت اجتماعی خود نشان دهند؛ به همین دلیل شهرت آنها بیشتر از پیش در میان مردم بالاتر رفته است. برخی از این شرکت‌های بزرگ اقدامات بزرگی انجام داده و در شبکه‌های اجتماعی به‌شدت سروصدا به پا کرده‌اند. انجام این کارها یکی از مهم‌ترین دلایلی بوده که میزان فروش آنها را تا این حد بالا برده است. مواردی که در ادامه معرفی خواهیم کرد، نمونه مسئولیت‌های اجتماعی داخلی و خارجی هستند:

• شرکت کاله در دوران کرونا به جنبش “به هم دلگرمیم” پیوست و متعهد شد که به‌ازای هر ریتویت در شبکه اجتماعی یک بسته غذایی کامل از محصولات خود را به خانواده‌های آسیب‌دیده اهدا کند.
• شرکت Apple.com به‌عنوان یکی از مشهورترین شرکت‌های دنیا، برای اولین‌بار به کربن خالص صفر دست پیدا کرد. این شرکت اعلام کرد تا سال ۲۰۳۰ تمام محصولات خود را با کربن خالص صفر درست می‌کند تا میزان تولید کربن در اتمسفر را در حد توان خود کاهش دهد.
• شرکت استارباکس از همان ابتدای فعالیت خود به رعایت مسئولیت اجتماعی مشهور بوده و همواره کارهای مختلفی را انجام داده است. تأمین قهوه از منابع صددرصد اخلاقی، کاشت ۱۰۰ میلیون درخت تا سال ۲۰۲۵، ساختن ساختمان سبز در تمام فروشگاه‌ها، صرف میلیون‌ها ساعت برای انجام خدمات اجتماعی و… تنها بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی استارباکس هستند.
• شرکت سامسونگ هم در زمینه تعهد به مسئولیت اجتماعی درخشان ظاهر شده و در ذهن افراد تأثیر مثبتی به جای گذاشته است. این شرکت با سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های خلاق و افزایش مراکز تمام الکترونیکی برای صرفه‌جویی در آب و کاغذ، توانسته خدمات بسیار خوبی را به مردم دنیا ارائه کند.
• شرکت تامز هم یک اقدام بسیار عالی جهت مبارزه با فقر انجام داده است. این شرکت متعهد شده که به‌ازای فروش یک جفت کفش، به کودکان فقیر یک جفت کفش اهدا کند. مدت زیادی طول نکشید که شرکت تامز حدود ۱۰۰ میلیون کفش برای کودکان نیازمند ارسال کرد.

عملکرد بهتر در اجرای مسئولیت‌های اجتماعی با پابلیکا

برای اجرای مسئولیت‌ اجتماعی در بهترین و مناسب‌ترین حالت ممکن، به دانش و تجربه بالایی نیاز دارید. عدم توانایی بیشتر مدیران ایرانی در اجرای مسئولیت‌ها باعث شده که در همان ابتدا با این سوال مواجه شوند که مسئولیت اجتماعی شرکت چیست؟ چگونه مسئولیت‌های اجتماعی را به بهترین شکل پیاده سازی کنیم؟

بدون شک برای اجرای مسئولیت‌های اجتماعی باید بتوانید روابط عمومی pr شرکت را بالا برده و بتوانید در سطح سازمانی آنها را اجرا کنید.  روابط عمومی شرکت شامل روبرو شدن و ارتباط مستقیم یک شرکت با مخاطبانش است؛ یعنی برای اجرای مسئولیت اجتماعی باید ابتدا بتوانید روابط عمومی شرکت را حرفه‌ای کرده و سپس بقیه کارها را انجام دهید. اگر می خواهید اطلاعات بیشتری درباره روابط عمومی داشته باشید، خواندن مقاله روابط عمومی چیست را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

روابط عمومی می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلفی مانند مسئولیت اجتماعی، تصویر خوبی در ذهن مخاطبان ایجاد کند. اگر می‌خواهید به بهترین شکل ممکن روابط عمومی خود تقویت کرده و سپس مسئولیت اجتماعی سازمان خود را اجرا کنید، به تخصص و مهارت مجموعه پابلیکا نیاز پیدا می‌کنید.

پابلیکا با اجرای کمپین‌های روابط عمومی به شما کمک می‌کند تا مسیر موفقیت به‌راحتی طی کنید. مجموعه توانمند پابلیکا علاوه بر برگزاری کمپین‌ها، مشاوره تخصصی روابط عمومی را به کسب‌وکارها ارائه می‌کند. برای دریافت این مشاوره‌ها و خدمات عالی، کافی است همین‌الان به سایت پابلیکا (publica.ir) مراجعه کنید.